ทุ่งศุขลา ฯ ภูมิปัญญาลูกประคบ
จัดทำขึ้นเพื่อเป็นแนวทางการจัดการเรียนการสอนให้แก่นักเรียน และผู้ที่สนใจจะศึกษาเรียนรู้เกี่ยวกับวิธีการทำลูกประคบ ศึกษาสรรพของสมุนไพรที่นำมาทำ ลูกประคบ มีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้วิธีการทำลูกประคบที่สืบค้นจากภูมิปัญญาท้องถิ่น การมีส่วนร่วมในการ สืบสาน เผยแพร่และอนุรักษ์ขนบธรรมเนียม ประเพณี และภูมิปัญญาไทย ซึ่งลูกประคบสมุนไพร มีสรรพคุณช่วยบรรเทาอาการปวดเมื่อย คลายความแข็งเกร็งของกล้ามเนื้อช่วยให้เส้นเอ็นที่ตึงแข็ง อ่อนตัวลง ช่วยระบบการไหลเวียนของโลหิต นอกจากนี้ยังมีส่วนช่วยให้นักเรียนและผู้ที่สนใจเกิดทักษะชีวิตและเสริมสร้างอุปนิสัยอยู่อย่างพอเพียงอีกด้วย
วัตถุประสงค์
๑. นักเรียนสามารถอธิบายหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงได้
๒. นักเรียนสามารถอธิบายคุณสมบัติและประโยชน์ของสมุนไพรที่ใช้ในลูกประคบได้
๓. นักเรียนสามารถทำลูกประคบสมุนไพรได้ด้วยตนเอง
กิจกรรมการเรียนรู้
ชั่วโมงที่ ๑
๑.๑ แนะนำวิทยากรประจำฐานทุ่งศุขลาฯ ภูมิปัญญาลูกประคบ
๑.๒ ชี้แจงขอบเขตเนื้อหากิจกรรมการเรียนรู้ ฐานทุ่งศุขลาฯ ภูมิปัญญาลูกประคบ
๑.๓ นักเรียนทำแบบทดสอบก่อนเรียน
๑.๔ วิทยากรประจำฐานกระตุ้นแรงความสนใจผู้เรียนโดยเปิดคลิปวิดีโอเศรษฐกิจพอเพียง

- เศรษฐกิจพอเพียง – เดอะไดอารี่ บันทึกประวัติศาสตร์ชาติไทยฯ
- ที่มา : https://www.youtube.com/watch?v=ClPjYSeGu6M
๑.๕ แเเมื่อดูเสร็จแล้วครูทำการสอบถามนักเรียน ดังนี้
– หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ประกอบไปด้วยอะไรบ้า (ครูทำการพิจารณาคำตอบนักเรียน)
๑.๖ ครูอธิบายหลักการเศรษฐกิจพอเพียงและเชื่อมโยงกับการใช้สมุนไพรในชีวิตประจำวัน
๑.๗ นครูแนะนำสมุนไพรที่ใช้ในลูกประคบ พร้อมกับอธิบายคุณสมบัติและประโยชน์ของแต่ละชนิดครูสาธิตวิธีการทำลูกประคบสมุนไพร ตั้งแต่การเตรียมวัตถุดิบ การผสมสมุนไพร และการห่อในผ้าขาวบาง
ชั่วโมงที่ ๒
กิจกรรมที่ ๒: การปฏิบัติจริงและการเรียนรู้ร่วมกัน
๑.๘ นักเรียนแบ่งกลุ่ม (กลุ่มละ ๔-๕ คน) และลงมือทำลูกประคบสมุนไพรตามที่ได้เรียนรู้
๑.๙ ลครูตรวจสอบและให้คำแนะนำตามแต่ละกลุ่ม พร้อมกับอธิบายเพิ่มเติมเกี่ยวกับการรักษาความสะอาดและความปลอดภัยในการทำ
๑.๑๐ นักเรียนใช้ลูกประคบสมุนไพรที่ทำขึ้นมาทดลองประคบในส่วนต่างๆ ของร่างกาย (เช่น ไหล่หรือคอ) ภายใต้การดูแลของครู
๑.๑๑ หลังจากการปฏิบัติ นักเรียนทุกกลุ่มช่วยกันถอดบทเรียนในแบบบันทึกการถอดบทเรียนบูรณา-การเศรษฐกิจพอเพียง และนำเสนอผลลัพธ์และสิ่งที่ได้เรียนรู้จากการทำลูกประคบสมุนไพร
๑.๑๒ นักเรียนร่วมแลกเปลี่ยนเรียนรู้ สอบถาม และการให้ข้อเสนอแนะจากวิทยากร
๑.๑๓ นักเรียนทำแบบทดสอบหลังเรียน
๑.๑๔ บนักเรียนทำแบบประเมินความพึงพอใจฐานการเรียนรู้
ความสอดคล้องกับหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง (๒-๓-๔-๓-๔)
๒ เงื่อนไข | |
เงื่อนไขความรู้ | เงื่อนไขคุณธรรม |
ความหมายของปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงความหมายของลูกประคบประโยชน์ของลูกประคบวัสดุอุปกรณ์ขั้นตอนการทำงานการลงมือปฏิบัติการนำไปใช้ /การปรับใช้ในชีวิตประจำวัน | ความสามัคคีความขยันความอดทนความรับผิดชอบ |
๓ หลักการ | ||
พอประมาณ | มีเหตุผล | มีภูมิคุ้มกันในตัวที่ดี |
อุปกรณ์เพียงพอต่อการใช้งานระยะเวลาเหมาะสมกับการทำงานภาระงานเหมาะสมกับวัยผู้เรียนจำนวนคนเหมาะสมกับภารกิจที่ได้รับมอบหมาย | คิดอย่างมีเหตุผลในการเลือกใช้วัสดุ อุปกรณ์ ในการทำลูกประคบมีการววางแผน เกิดทักษะการทำงานเป็นทีมมีความกระตือรือร้น มีความรับผิดชอบ และตรงต่อเวลา | ศึกษาหาความรู้ในการทำลูกประคบจากแหล่งเรียนรู้ต่าง ๆ ทั้งศาสตร์สากล ศาสตร์ภูมิปัญญา และศาสตร์พระราชาวางแผนการทำลูกประคบให้ทุกคนได้มีส่วนร่วมเตรียมวัสดุอุปกรณ์ในการทำลูกประคบ ให้เพียงพอปฏิบัติการทำลูกประคบด้วยความรอบคอบระมัดระวัง |
ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นส่งผลความสมดุลและพร้อมรับการเปลี่ยนแปลงใน ๔ มิติ
ด้าน | มิติ | |||
ด้านวัตถุ | ด้านสังคม | ด้านสิ่งแวดล้อม | ด้านวัฒนธรรม | |
ความรู้ | ๑. รู้ความหมายของลูกประคบ ๒. รู้จักประโยชน์ของลูกประคบ | ๑. มีความรู้ในการวางแผนการทำงานร่วมกัน สามรถทำงานร่วมกันได้อย่างมีความสุข | ๑. มีความรู้ในการเก็บรักษาวัสดุ อุปกรณ์ ที่ใช้ในการทำลูกประคบ และอุปกรณ์ต่าง ๆ | ๑. สืบสานและถ่ายทอดความรู้จากรุ่นสู่รุ่น |
ทักษะ | ๑. มีทักษะการใช้วัสดุอุปกรณ์ได้อย่างถูกต้อง | ๑. รู้จักการทำงานเป็นทีมมีความสามัคคีในการทำงาน | ๑. รู้จักเก็บ / ดูแลวัสดุอุปกรณ์ในการจัดกิจกรรม | ๑. สามารถเลือก/สรรหาวัสดุในท้องถิ่นใช้ในการทำลูกประคบ |
เจตคติ | ๑. เห็นคุณค่าประโยชน์ของการทำลูกประคบ | ๑. เห็นคุณค่าใน การอยู่และทำงานร่วมกัน | ๑. เห็นคุณค่าของการรักษาสิ่งแวดล้อม | ๑. มีความภูมิใจในผลงานของตนเองในการสืบสานภูมิ ปัญญาของท้องถิ่น |
ความรู้ที่ได้รับจากฐานการเรียนรู้ | ||
ศาสตร์พระราชา | ศาสตร์ชาวบ้าน | ศาสตร์สากล |
๑. ความเพียร ข้อที่ ๓ ๒. รู้รักสามัคคี ข้อที่ ๔ ๓. เศรษฐกิจพอเพียง ข้อที่ ๑๙ ๔. พออยู่พอกิน ข้อที่ ๒๔ | 1. การสืบทอดภูมิปัญญาท้องถิ่น | ๑. เทคนิคการใช้อุปกรณ์เทคโนโลยีสมาร์ทโฟนในการสืบค้นองค์ความรู้ |
การประยุกต์ใช้ในการดำเนินชีวิต
– นำความรู้ในการทำลูกประคบ นำไปปรับใช้ในชีวิตประจำวัน
– มีทักษะในการดำเนินชีวิต
– เป็นคนมีคุณธรรม จริยธรรม
การประยุกต์ในภารกิจตามหน้าที่
นำไปประยุกต์ใช้ในการจัดกิจกรรมการเรียนการสอน และมีการบูรณการ เช่น การจัดการเรียนการสอนโดยใช้โครงงานลูกประคบ
การประเมินผลการเรียนรู้
๑. การทดสอบก่อนเรียน-หลังเรียน
๒. การตรวจชิ้นงาน/ใบงาน
- ตัวอย่างใบความรู้เรื่องลูกประคบสมุนไพร

- วัสดุ/อุปกรณ์ ในการทำลูกประคบสมุนไพร

- ภาพประกอบกิจกรรมการเรียนรู้ ฐานการเรียนรู้ทุ่งศุขลา ฯ ภูมิปัญญาลูกประคบ



